Komu bije dzwon

Nigdy nie pytaj, komu bije dzwon; bije on tobie – już w XVII w. pisał angielski poeta John Donn. Do dziś jednak bije nie każdemu.

W naszej parafii dzwony zamilkły. Na wniosek Komendy Powiatowej Policji w Bolesławcu o ukaranie w postępowaniu zwyczajnym Sąd Rejonowy w Bolesławcu, w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej, stwierdził:

"uznaje obwinionego Zbigniewa Pędziwiatr za winnego tego, że codziennie od poniedziałku do soboty o godz. 12.00 w okresie od 17 stycznia 2022 r. do 12 kwietnia 2022 roku w Bolesławcu przy ul. Jana Pawła II, w kościele pod wezwaniem Chrystusa Króla używał instalacji w postaci dzwonów parafialnych poza uroczystościami związanymi z kultem relifijnym i przyjmując, że stanowią one wykroczenie z art. 343 ust.1 w zw. z art. 156 ust.1 Ustawy prawo ochrony środowiska za to na podstawie art. 343 ust. 1 Ustawy prawo ochrony środowiska w zw. z art. 9 § 2 k.w. przy zastosowaniu art. 39 § 1 i 2 k.w. wymierza mu łącznie karę nagany"

Parafrazując starą łacińską paremię Ignorantia iuris nocet (łac. nieznajomość prawa szkodzi), chciałoby się powiedzieć nieznajomość historii przeszkadza w zrozumieniu teraźniejszości

Aspekt prawny

Art. 53. - [Wolność sumienia i wyznania] - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Wolność religii obejmuje wolność wyznawania lub przyjmowania religii według własnego wyboru oraz uzewnętrzniania indywidualnie lub z innymi, publicznie lub prywatnie, swojej religii przez uprawianie kultu, modlitwę, uczestniczenie w obrzędach, praktykowanie i nauczanie. Wolność religii obejmuje także posiadanie świątyń i innych miejsc kultu w zależności od potrzeb ludzi wierzących oraz prawo osób do korzystania z pomocy religijnej tam, gdzie się znajdują.

Jako obywatel RP mam prawo do posiadania świątyni oraz uzewnętrzniania indywidualnie lub z innymi, publicznie lub prywatnie, swojej religii przez uprawianie kultu, modlitwę, uczestniczenie w obrzędach, praktykowanie i nauczanie. Dzwony zostały zakupione jako oddolna inicjatywa ludzi, którzy sami pokryli ich koszt. Dlatego oczekuję, by z tych dzwonów robić pożytek (uzewnętrznianie indywidualnie lub z innymi, publicznie lub prywatnie, swojej religii).

Aspekt religijny

W artykule Uderzyć w dzwon - tysiącletnia tradycja opisaliśmy historyczny i religijny aspekt bicia dzwonów, pokazujący wielowiekową tradycję głosu dzwonów w Europie i w Polsce.

„Dzwony mają ścisły związek z życiem ludu Bożego. Ilekroć słyszymy ich dźwięk, pamiętajmy, że jesteśmy jedną rodziną, która powinna się gromadzić na znak swojego zjednoczenia w Chrystusie – naucza Kościół. Stąd też idąc ulicą, czy nawet siedząc w domu i słysząc dzwony, przypominamy sobie, że jest Bóg, że gdzieś odbywa się liturgia. Dlaczego jednak tak się nie dzieje w praktyce?

– To wynik sekularyzacji. Nie potrafimy w dźwięku dzwonu rozpoznawać czegoś, co ma charakter sakralny. Widzimy tylko ludzkie znaczenia. Dziś szalenie mocno podkreślany jest wymiar indywidualistyczny. Wszystko podporządkowujemy naszym osobistym potrzebom. Nie widzimy potrzeb wspólnych, służących wspólnocie w szerszym wymiarze, szczególnie jej życiu duchowemu. Dlatego gdy dźwięk dzwonu wkracza w naszą przestrzeń indywidualną, traktujemy go jak intruza, przeszkadza nam – tłumaczy ks. dr Górzyński.

Kończące „Medytację XVII” Johna Donna słowa: „Nie pytaj, komu bije dzwon” należą do często przytaczanych. Rzadziej jednak pamiętamy o początku tej medytacji: „Żaden człowiek nie jest samoistną wyspą”. Zanim zirytuje nas niechciany dźwięk kościelnego dzwonu – warto sobie chyba i tę prawdę uświadomić.” (opoka.org.pl)

Uciszanie chwały Boga

Jako przestrogę należy traktować myśli zawarte w opracowaniu Tomasza Łuczaka – Uciszanie chwały Boga. Dzwony kościelne na ziemiach polskich w XIX i XX wieku. Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej nr 1 0 ( 1 7 9 ) , p a ź d z i e r n i k 2 0 2 0 - Barbarzyństwo kontra dziedzictwo

Francuscy rewolucjoniści uznawali dzwony kościelne za werbel kleru, a ich używanie karane bywało gilotyną.
Dekret o rozdziale państwa od Kościoła uchwalony w 1911 r przez laicką I Republikę Portugalską zakazywał bicia w dzwony w celach liturgicznych.
Świątynie w sowieckiej Rosji w ramach walki z chrześcijaństwem zostały po zwycięstwie bolszewickiej rewolucji ogołocone z dzwonów i umilkły.
W czasie II wojny światowej III Rzesza zagrabiła kilkadziesiąt tysięcy dzwonów z całej okupowanej Europy, w Polsce niszcząc przede wszystkim instrumenty odlane z wdzięczności za odzyskaną niepodległość.
Obecnie również obserwować możemy niepokojącą tendencję eliminowania muzyki dzwonów z fonosfery polskich miast i wsi.